Het Willem de Zwijger college heeft in samenwerking met PAD (Participatie & Activering Drechtsteden) het afgelopen schooljaar voor 130 leerlingen een maatschappelijke stage georganiseerd.

Deze avond, 03 juni, werd het project afgesloten met een informele avond waarop de ervaringen van de leerlingen centraal stonden. Tijdens deze avond heb ik tevens aan een drietal leerlingen een bronzen Award uitgereikt, omdat ze gedurende zes maanden een programma in het kader van 'The International Award for Young People' hebben uitgevoerd.

Hieronder geef ik in een kader nader aan wat u als lezer van dit bericht zich bij zo'n Award moet voorstellen èn geef ik weer wat mijn toespraak die avond is geweest:

" Dames en heren, jongens en meisjes,

basisscholen, jongerencentra, de wereldwinkel, de kinderboerderij en de manege, scouting, verzorgingshuizen, de speeltuinvereniging, vluchtelingenwerk, ……..de dierenbescherming.

Ik kan nog even doorgaan, maar ik vermoed dat jullie het antwoord op de vraag wat deze organisaties bindt wel weten ?

Allemaal boden ze ruimte aan maatschappelijke stages van jullie en leerlingen die jullie voorgingen.

Deze stages zijn anders dan de gebruikelijke stages, waar je vooral kennismaakt met bepaalde werkzaamheden of specifieke beroepen. Bij maatschappelijke stages is het de bedoeling kennis te maken met ‘verantwoordelijkheid dragen voor maatschappelijke belangen’.

Dat klinkt nogal deftig en officieel. Dat is het ook wel een beetje, maar het is niet zo ingewikkeld als het misschien lijkt. Het is in ieder geval belangrijk. En ik zal vertellen waarom. Jullie horen en lezen waarschijnlijk wel over de individualisering van de samenleving. Het komt er op neer dat mensen meer dan vroeger op zichzelf zijn gericht en opkomen voor hun eigen belangen.

Op zich is dat natuurlijk goed, want we hebben allemaal rechten en een bepaalde mate van vrijheid.  Zo lang je daar in ieder geval geen andere mensen last mee bezorgd of beperkt in hun rechten of hun vrijheid.

En op dat punt wordt het soms moeilijk. Want we hebben niet altijd helemaal gelijk of helemaal ongelijk. Als je op straat voetbalt, of chillt met vrienden en vriendinnen en een muziekje erbij: kan heel gezellig zijn. Maar is het dat ook voor de mensen om je heen? Zijn bewoners die vragen of het ietsje minder kan zeurpieten of hebben ze misschien wel een beetje gelijk? Het beste is als partijen daar samen over praten, dat ze met respect voor elkaar tot oplossingen komen. Vaak gebeurt dat, maar het komt ook voor dat partijen niet mèt maar alleen óver elkaar praten. Dan wordt een oplossing moeilijk.

Het ultieme middel bestaat helaas niet, maar elkaar kennen zorgt er wel voor dat je meer respect krijgt voor elkaar. Zoals jullie bij een nieuw schooljaar misschien wel eens denken dat je met een paar rare gasten in de klas zit. Maar als je elkaar beter leert kennen, ontdek je dat je juist leuke nieuwe klasgenoten hebt. Zo werkt dat ook op andere gebieden in de samenleving. Dat samen leven moeten we echt met z’n allen doen; jong-oud, man-vrouw, jongen-meisje, leraar-leerling.

Wanneer men elkaar kent en respecteert, ontstaat er ruimte en de mogelijkheid nieuwe wegen te  verkennen en te bewandelen. Daarom ben ik als burgemeester blij, en stimuleer ik, dat veel Papendrechtse organisaties, verenigingen, inwoners en ondernemers elkaar actief opzoeken; ze elkaar leren kennen, samen op trekken en gezamenlijk dingen ondernemen. Op die manier wordt de samenhang tussen die partijen die meedoen sterker, worden ze zelf sterker en wordt het geheel van de lokale samenleving sterker; net zoals jullie je in de loop van het schooljaar steeds meer één klas gaan voelen, waarin je je steeds prettiger, sterker voelt, elkaar helpt en tot goede resultaten komt.

Aan die samenhang dragen jullie op verschillende manieren bij. In kleine kring door aandacht te besteden aan je klasgenoten, aan je familie, je vrienden; in bredere zin door aandacht te besteden aan de wereld om je heen, aan de maatschappij.

De maatschappelijke stage biedt iets extra’s, je leert mensen en je leert organisaties kennen die je anders misschien niet had gekend. Soms betekent dat, ook al besef je het niet altijd direct, dat er een nieuwe wereld voor je open gaat; je met andere ogen naar zaken gaat kijken; je over zaken anders gaat denken. Kortom het is een leerproces dat, begeleidt van uit de school, zich grotendeels buiten de school voltrekt. Zoals je ook op enig moment de school verlaat en op eigen benen, zelfstandig, in de je omringende wereld, de maatschappij, je weg zult moeten vinden.

- Dan is het goed op school veel geleerd te hebben, maar ook op andere manieren kennis gemaakt te hebben met diverse aspecten van de samenleving.

- Dan is het goed geleerd en ervaren te hebben verantwoordelijkheid te nemen voor maatschappelijke taken en maatschappelijke betrokkenheid ontwikkeld te hebben.  

- Dan is het goed in de praktijk gezien te hebben wat er komt kijken bij vrijwilligerswerk, dat het leuk is, dat er minder leuke kanten aan zitten, dat het nuttig is, het waardering oplevert en voldoening geeft; dat je door samenwerking, door iets voor elkaar over te hebben, door respect voor elkaar, sterker staat dan wanneer het ieder voor zich is.

Ik ben dan ook blij dat het Willem de Zwijger College de mogelijkheden van maatschappelijke stages vol op benut en jullie - en inmiddels al enkele honderden leerlingen voor jullie - deze kans geven.

Al vroeg zag het Willem de Zwijger College het belang van maatschappelijke vorming in. De school was er dan ook snel bij toen met een pilotproject ervaring opgedaan kon worden. Al in 2002 startte men voorbereidingen om in samenwerking met het PAD/Steunpunt vrijwilligerswerk (PAD = Participatie & Activering Drechtsteden) stages daadwerkelijk mogelijk te maken. Vanaf 2004 werd een maatschappelijke stage verplicht voor leerlingen die niet aan een bepaalde studielast kwamen. Zo heeft deze school de afgelopen jaren vorm en inhoud gegeven aan dat vrij nieuwe fenomeen van de maatschappelijke stage en is deze school er ook steeds enthousiaster over geworden: het levert ook steeds betere resultaten op. Dat belooft dus nog veel voor de toekomst. Van overheidswege, of het nu om de landelijke, provinciale of gemeentelijke overheid gaat, wordt het belang van de maatschappelijke stage onderschreven, gestimuleerd en bevorderd.

Waardering en complimenten mijnerzijds  voor de vroege doortastendheid van de school, de betrokken medewerkers en natuurlijk de medewerkers van het PAD,  waarmee inmiddels de honderden leerlingen die ik net aanstipte hun voordeel hebben kunnen doen, is hier dan ook zonder voorbehoud op zijn plaats.

Ik ben blij dat jullie, jongens en meisjes, van deze mogelijkheid al evenzo enthousiast gebruik maken, en ik ben er van overtuigd dat jullie er heel wat van meenemen, opsteken en op terug zullen kijken.   

Reuze benieuwd ben ik naar de posterpresentaties om te zien wat jullie precies hebben gedaan en wat jullie er van vonden. Maar dat komt straks, eerst gaan we het programma vervolgen en zo dadelijk naar de uitreiking van de Awards.

Voor dit moment dank voor jullie aandacht."