Hieronder geef ik de toespraak weer, die ik gehouden heb tijdens de Nieuwjaarsreceptie, die overigens drukbezocht, gezellig èn voor iedereen bedoeld is.

" Dames en heren,

Mede namens de leden van de gemeenteraad en het college heet ik u van harte welkom. Het is mij een buitengewoon genoegen u hier vanavond te mogen ontvangen, toe te spreken en het allerbeste te mogen wensen voor het nieuwe jaar. 

2006 bleek in veel opzichten een markant en veelbewogen jaar. Ik kom daar nog op terug.

2007 biedt ons weer nieuwe mogelijkheden en kansen.

Niet in alles, maar wel voor een belangrijk deel hebben wij zelf in handen of dat nieuwe jaar ook een succesvol jaar wordt. Mogelijkheden en kansen moeten gezien worden, en kunnen vervolgens alleen maar ten volle worden benut, wanneer we ieder vanuit eigen positie en verantwoordelijkheid bereid zijn daar samen met anderen een bijdrage aan te leveren; onze inzet daar op te plegen.  

Moest ik vorig jaar bij deze gelegenheid in mijn nieuwjaartoespraak stellen, dat er hier in ons Papendrecht sprake was van een politiek-bestuurlijke crisis; nu kan ik gelukkig constateren dat de politiek-bestuurlijke verhoudingen goed zijn. Dat kan niet anders, dan de verdienste zijn van alle betrokkenen in politiek, raad, college en ook ambtelijke organisatie.

Omstandigheden veranderen, bakens worden verzet, posities worden door anderen en op een andere manier ingenomen en ingevuld. Echter, de gezamenlijke verantwoordelijkheid voor het totaal van gemeente en samenleving blijft, hoe dan ook! 

Het is m.i. van deze tijd èn vanzelfsprekend dat de samenleving betrokken wil èn moet worden; betrokken in de koersbepaling en besluitvorming over heden en toekomst. U las daarover in de uitnodiging voor deze avond. Ik constateer dat de politiek en het bestuur, in volle breedte, daar zijn inzet op wil plegen. Zij kan dat niet alleen. 

Vaak, te vaak kom ik nog mensen tegen die vertellen dat ze 15, 20, 30 jaar of soms langer met veel plezier in Papendrecht wonen, maar aangeven geen Papendrechter te zijn en zich evenmin daarmee verbonden voelen.   

Onze samenleving wordt of lijkt individueler. Toch, of je wilt of niet, iedereen blijft onderdeel uitmaken van een groter geheel. Ik vind het een opdracht voor de gemeente om de schijnwerpers te zetten op de samenhang in de Papendrechtse samenleving en deze te stimuleren.  

Daarom stel ik het thema “verbinding” voor het komende jaar centraal. 

Met verbinding bedoel ik: de ontmoeting tussen individuele inwoners, organisaties, verenigingen en bedrijven onderling enerzijds èn tussen hen en de gemeente anderzijds. Zoals wij hier bij elkaar zijn weerspiegelen wij dat voor een belangrijk deel. 

In het jubileumjaar 2005 heeft de Papendrechtse samenleving laten zien welk een vitaliteit en kracht het in zich heeft en hoe bundeling en vereniging van krachten kan leiden tot een belangrijke bijdrage in het gemeenschapsgevoel en de sociale samenhang: “met elkaar, voor anderen, ten behoeve van het totaal”.

De programbegroting 2007, zoals door de raad unaniem vastgesteld, maar ook de uitnodiging voor vanavond spreken daar van.  

Binding tot stand brengen of bevorderen kan op vele manieren ingevuld worden of vorm krijgen. Er valt onderscheid te maken tussen het scheppen van fysieke randvoorwaarden en het in directe zin bevorderen van gemeenschapzin. Ik wil rijp en groen een paar voorbeelden geven zonder volledig te kunnen zijn. 

In fysieke zin noem ik het centrum. In de loop van het komende jaar krijgt Papendrecht zijn nieuwe winkelhart: en daarmee een belangrijk bindend element in onze gemeente. Een megaprestatie en iets waar we, als u het mij vraagt, ongekend trots op mogen èn zullen zijn. Een succes dat gevierd mag

worden. Niet het eerste reconstructie project in onze gemeente, maar wel een van de eersten, in een lange rij die gaat volgen. Ik ben er van overtuigd, dat we straks met z’n allen zullen constateren dat het nieuwe, winkelcentrum “De Meent” wel heel erg mooi afsteekt bij de rest en dat er aan die rest ook iets moet gebeuren. Dat betekent verder bouwen aan het centrum, als hart en ontmoetingsplaats van Papendrecht.

Bouwwerkzaamheden een stukje verderop - langs de rivier aan het Merwehoofd - geven vorm aan de verbondenheid van Papendrecht met het water. 

Het onlangs in gebruik genomen woon-zorgcentrum De Waalburcht met bijbehorend complex, geeft uiting aan de zorg voor de ouderen, maar vooral ook de binding met hen èn de toenemende aandacht en zorg hen verbonden te houden met het geheel.  

Iets lager bij de grond zorgen ingrijpende werkzaamheden op en om de Ketelweg er voor, dat een belangrijke economische ader van onze gemeente niet dichtslibt, maar wordt klaargestoomd voor de toekomst. Het belang van economische ontwikkeling en werkgelegenheid, de binding en verbondenheid van bedrijven, werkgevers en werknemers aan onze samenleving staat niet ter discussie.  

Overigens, zonder iemand te kort te willen doen, wist u dat het Papendrechtse bedrijf “Iv-Bouw & Industrie” genomineerd is voor de ondernemersprijs van de Kamer van Koophandel?  Binnenkort, 09 januari om precies te zijn, zal de winnaar van deze prestigieuze prijs bekend gemaakt worden. In ieder geval levert dit bedrijf het grootste reuzenrad ter wereld: 208 meter hoog! In de Chinese hoofdstad Beijing zal dit Papendrechtse hoogstandje ter gelegenheid van de Olympische Spelen van 2008 dè blikvanger zijn; hèt beeldmerk dat we bij uitzendingen van de Spelen 2008 iedere keer weer zullen zien; en met ons vele tientallen miljoenen mensen waar ook ter wereld. Of het die ondernemersprijs nu wel of niet krijgt, ik ben van mening dat Iv-Bouw & Industrie-Papendrecht er op mag rekenen dat zij door alle Papendrechters in de harten gesloten wordt en zich in lengte van dagen verbonden zal weten. 

Met zo’n voorbeeld moeten we óók als gemeenschap en gemeente over gemeentegrenzen heen durven kijken. Ik doel daarbij op mogelijkheden en voordelen die regionale samenwerking biedt. Die regio komt soms eerder als bedreiging dan als kans over. Concrete onderwerpen en projecten kunnen op regionale schaal efficiënter worden aangepakt. Meer kwaliteit tegen relatief minder geld; duurzamer en minder kwetsbaar zijn daarbij belangrijke ijkpunten. Efficiency en kostenbesparingen komen uiteindelijk immers onze inwoners ten goede. Uiteraard dienen we daarbij voordurend kritisch te blijven op investeringen, opbrengsten en onderwerpen waarbij wordt samengewerkt.

In gesprek met onze lokale samenleving moet de politiek en het bestuur de inwoners niet alleen duidelijk maken wat er precies op de agenda staat in eigen gemeente, maar ook in eigen regio. Regionale samenwerking is niet langer de hobby van burgemeesters of de taak van een enkele bestuurlijke vergadertijger. In de huidige vernieuwde structuur van de regio is het de politiek die, over de volle breedte, hiervoor verantwoordelijkheid draagt en daar op aanspreekbaar is; en zo hoort het ook!  De politiek zal daarom een voortdurende inspanning moeten leveren: zij moet duidelijk hebben voor zichzelf maar óók duidelijk moeten maken aan de eigen inwoners waar de beslissingsbevoegdheid ligt òf aan wie en waarom zij die overdraagt.

Als we eerlijk zijn betekent oprechte binding en verbondenheid met de lokale samenleving in toenemende mate verbondenheid met het regionale. Het een staat niet los van het ander. Dat wil niet zeggen dat het niet belangrijk is oog te houden voor de couleur locale, het eigen, unieke karakter; in tegendeel!  

Terugkerend naar dat lokale:

Plannen genoeg, ook voor 2007. Het reguliere werk gaat natuurlijk gewoon door. Maar er moeten ook knopen doorgehakt worden over een paar dikke en soms weerbarstige dossiers: wat te denken van het theater. Besluitvorming hierover sleept zich al lange tijd voort, veel te lang. In 2007 moet wat mij betreft de discussie daarover echt afgerond worden en wel zo snel als verantwoord is. Over cohesie en binding gesproken, de weg richting besluitvorming over dit onderwerp heeft daar geen goed aan gedaan. Theater De Willem dient ten volle een culturele, maar met name ook een maatschappelijke functie. Laten we het gezamenlijk, die functie geven c.q. teruggeven.  

De maatschappelijke betekenis van sport en sportbeoefening is eveneens een niet te onderschatten factor. In Papendrecht zijn veel sportvoorzieningen. Een belangrijk deel daarvan, waar onder het zwembad, is aan vervanging toe. Dat betekent een forse investering. Besluitvorming daarover wordt voorbereid; is voorzien voor 2007. 

Op weg naar besluitvorming hierover wil het gemeentebestuur daarbij alle participanten en belanghebbenden in een vroegtijdig stadium betrekken.

Dat geldt trouwens niet alleen voor dit onderwerp. De gemeente beseft, dat zij niet alleen de wijsheid in pacht heeft. Elk individu, groep of vertegenwoordiging kan een eigen, unieke bijdrage leveren. Inwoners, verenigingen, organisaties, bedrijven zijn allen mondig genoeg en goed in staat belangenen gezichtspunten onder de aandacht te brengen èn tegelijkertijd mee te denken met het grotere geheel.  

Die inzet op interactie of zoals ik het zelf vaak noem: “samenspraak” wordt ook op andere beleidsterreinen nagestreefd. Denk bijvoorbeeld aan de intensieve samenwerking tussen partijen in het wijkgericht werken; denk aan de herinrichting van de buitenruimte en de parken. Niet altijd is een vorm van samenspraak toe te passen. Bovendien is interactieve beleidsontwikkeling iets dat geleerd moet worden door àlle betrokkenen; met vallen en opstaan. Het is evenmin vrijblijvend, noch voor de overheid noch voor de overige participanten. De spelregels en randen van het schaakbord zullen vooraf helder gemaakt moeten worden. Uitkomsten kunnen mee en tegenvallen. Niet iedereen kan tevreden gesteld worden. In tegendeel we zijn met zo velen en met zoveel verschillende wensen, belangen en inzichten dat, met een zekere stelligheid aan te geven valt, dat niemand voor 100 % zijn zin zal krijgen. En uiteindelijk is het altijd de gemeenteraad die in laatste instantie de besluiten neemt. Dat is haar rol en verantwoordelijkheid. Vanuit dat besef gaat het erom dat we het open gesprek met elkaar, met de samenleving en met de gemeente aangaan, durven aan te gaan; verbinding maken met hen met wie, voor wie en door wie we het doen.  

Het gemeentebestuur wil een duidelijke aanzet daartoe geven en aanspreekbaar zijn. Een partnerschap vormen met bewoners, verenigingen, ondernemers en instellingen om te bouwen aan een leefbare en aantrekkelijke gemeente. Dat schept, zoals ik al aangaf, verplichtingen; voor álle betrokkenen. 

Laat ik eens een voorbeeld nemen en de vraag hier hardop stellen: Als de gemeente de verantwoordelijkheid neemt voor de fysieke infrastructuur en besluit om voor vele miljoenen te investeren in een modern sportcluster, daar bovendien via een interactief proces van besluitvorming de sport bij betrekt, wat wordt dan de tegenprestatie die individuele sporters, sportverenigingen en de sport in zijn geheel gaat leveren? Het is de vraag naar een actieve inzet en bijdrage van sportend Papendrecht aan de sociale samenhang in onze gemeente. Een vraag die in eigen kring en over de grenzen van de eigen vereniging heen beantwoord moet worden. Op basis van mijn ervaringen in 2005 heb ik het volste vertrouwen dat sportend Papendrecht die vraag kan en wil beantwoorden. De vraag moet echter wel gesteld worden èn bijtijds. Dan kan er ook tijdig verantwoordelijkheid genomen worden. 

Want daar waar de overheid zich bezint op haar rol, past dat zij haar beperkingen ziet en niet meer overal zelf verantwoordelijkheid voor neemt of kan nemen; dat zij een passend deel van de verantwoordelijkheid ook teruglegt naar onderdelen in de samenleving. Zorgvuldigheid staat daarbij voorop. Net als bij het afschaffen van overbodige regels en het vereenvoudigen van allerlei procedures. Immers de omvangrijke verantwoordelijkheid van de overheid is in de loop van de tijd niet uit het niets ontstaan. Regelmatig kunnen we horen hoe op landelijk niveau Kamerleden een minister verzoeken zaken te regelen en vast te leggen, zonodig in wetgeving. Lokaal zijn het inwoners en bijvoorbeeld verenigingen die vragen om aandacht, houvast, helderheid of duidelijkheid. Vaak staat dat haaks op het nemen van eigen verantwoordelijkheid; moet de vraag eerder teruggelegd worden.  

Bijdragen aan sociale cohesie kan overigens ook, zonder omvangrijke financiële investeringen in infrastructuur. Dan denk ik als voorbeeld terug aan 04 november jongstleden de zogenaamde Make A Difference Day. In Papendrecht op een geweldige manier georganiseerd door een paar medewerkers van de gemeente, die zelf enthousiast geworden, hun uren niet meer telden. Die, daarin actief ondersteund door het college, in staat bleken, in korte tijd, ca. 180 vrijwilligers op de been te krijgen en de aantrekkelijkheid van vrijwilligerswerk èn het zich inzetten voor de samenleving centraal wisten te stellen. Over binding en verbinden gesproken! 

Kortom, dames en heren, voldoende perspectieven, kansen en mogelijkheden voor het nieuwe jaar. 

Tot slot en ter afronding: terug naar een jaar geleden: toen stonden we er politiek-bestuurlijk heel anders voor. Op dat zelfde moment werden mijn vrouw en ik in de privé sfeer getroffen door het geheel onverwacht overlijden van onze dochter respectievelijk stiefdochter. Het verwerken daarvan en het aanvaarden van die lege plek was moeilijk en is dat soms nog. Wij hebben in dat proces destijds en veelal tot op de dag van vandaag veel steun ervaren van mensen om ons heen. 

Niet altijd lukte het ons daarvoor onze waardering en dank uit te spreken. Daarom hecht ik er aan dat, hier, en bij deze, nu wel te doen.

Op zulke momenten ervaar je de binding met de mensen om je heen; ervaar je dat verbinding maken met je omgeving een groot goed is.

Wij prijzen ons gelukkig dat Papendrecht meer is dan alleen maar de plaats waar we met plezier wonen of ons werk hebben.  

Vanuit dat gevoel wensen wij, u allen een goed, gelukkig en gezond 2007 toe!

Ik dank u voor uw aandacht."